فیلم Audition به کارگردانی تاکاشی میکه یکی از مهمترین و بحثبرانگیزترین آثار ژانر وحشت در سینمای ژاپن است که نهتنها در کشور خود، بلکه در سطح بینالمللی نیز شهرتی چشمگیر به دست آورده است. داستان این فیلم بهطور متمایز و هنرمندانه مرز بین واقعیت، خیال و دیوانگی را درهم میشکند و تماشاگر را تا پایان در وضعیتی متزلزل و دلهرهآور نگه میدارد. بر اساس رمانی از ریو موراکامی، فیلم بر پایه روایتی روانشناسانه حرکت میکند و با تعلیق، شوک و ترسهایی که رفته رفته اوج میگیرند، ذهن مخاطب را کاملا تسخیر میکند. در مرکز داستان، شخصیت مردی میانسال به نام شیگهارو آیاوما قرار دارد که سالها پس از مرگ همسرش تصمیم میگیرد با کمک دوست تهیهکنندهاش، یک مراسم تست بازیگری ساختگی برپا کند تا شاید زن ایدهآل خود را بیابد.
این نقشه ظاهرا ساده به سرعت وارد پیچیدگیهای پیشبینینشدهای میشود؛ زیرا آیاوما در طی انتخاب دختران، مجذوب زن جوان و مرموزی به نام آسامی یامازاکی میشود اما این علاقه و شیفتگی، آغاز سقوط آزاد شخصیت ویرانشده او به جهنم آشفتگیهای روانی است، زیرا آسامی شخصیتی بسیار چند لایه، آسیبدیده و تهدیدآمیز دارد. نقطه قوت داستانپردازی فیلم در نحوه تدریجی پردهبرداری از گذشته و زخمهای درونی آسامی است؛ تماشاگر در طول فیلم بارها احساس امنیت و آرامش نسبی میکند و سپس با چرخشی ناگهانی، به اعماق وحشت پرتاب میشود.
شخصیتپردازی در Audition بسیار دقیق و موشکافانه صورت گرفته است. آیاوما مردی عادی و شاید حتی احساساتی بهنظر میرسد که در جستجوی آرامش و ثبات است، اما غافل از آن است که انتخابها و رویکردش که با نوعی بیتوجهی به احساسات زنان همراه است، چه پیامدهایی میتواند برایش داشته باشد. آسامی در ابتدا آسیبپذیر به نظر میرسد اما با رونمایی از گذشته وحشتناک و رازهای تاریکش، تبدیل به یکی از ترسناکترین شخصیتهای تاریخ سینما میشود. رازآلود بودن او، تماشاگر را وادار میکند که بارها به انگیزههایش شک کند و با هر نما و جمله، اضطراب بیشتری احساس کند.
فیلم Audition همانطور که بسیاری از منتقدان اشاره کردهاند، نوعی ترکیب منحصربهفرد از وحشت روانی و درام است. کارگردانی تاکاشی میکه با مهارت فراوان از ابتدا فضایی آرام و تقریبا ملودرام میسازد و به تدریج با نشانههایی جزئی، ترسی زیرپوستی را تزریق میکند. فضای فیلم، از قاببندیهای بسته تا حرکت آهسته دوربین، فضاسازیهای تنگ و تار و استفاده هوشمندانه از نور، همهچیز در خدمت القای حس خفقان و سوءظن قرار دارد. انتخاب میزانسنها و لوکیشنهای محدود (خانهها، اتاقهای خالی و حتی تاریکیهای معمولی) باعث میشود بیننده هربار انتظار اتفاقی عجیبتر را بکشد و هر لحظه به او اضطراب بیشتری منتقل شود.
یکی دیگر از نکات تاثیرگذار فیلم، موسیقی متن آن است که بهگونهای ماهرانه دگرگون میشود. ابتدا با قطعاتی آرام و تا حدی غمانگیز شروع میشود و در ادامه با لغزش داستان به سمت وحشت، رنگ و بوی ناراحتکننده، تیره و آزاردهندهای میگیرد. این تطور موسیقایی کاملا با اوجگیری اتفاقات و آشکار شدن جنبههای ترسناک فیلم همگام میشود و نقش مهمی در افزایش دلهره و تعلیق ایفا میکند. طراحی صدا و سکوتهای کشدار در بسیاری از صحنهها نیز از عناصر مهم ترسآفرین Audition به شمار میرود، بهطوری که نفسکشیدن شخصیتها، صداهای غریب و حتی سکوت محض، همه موجب غوطهوری هرچه بیشتر تماشاگر در فضای جنونآمیز داستان میشود.
فیلم Audition ارزش تماشای بسیار بالایی دارد، نه صرفا به دلیل خشونت و دلهره، بلکه به خاطر تحلیل عمیق بحرانهای روانی، نقد ظریف بر روابط قدرت در اجتماع و نمایش این واقعیت که ترسناکترین هیولاها ممکن است همان آدمهایی باشند که ابتدا بیخطر و معمولی به نظر میرسند. پرداخت استادانه به جزییات روانشناسانه، بازی درخشان بازیگران، موسیقی و صحنهآرایی و همچنین داستانی که با ضربآهنگ ریتمیک و آشفتگیهای پیچیده روانشناختی تماشاگر را تا مدتها گرفتار ذهنیات خود را میکند، همه دلایلی هستند که Audition را به یک اثر بینظیر و کلاسیک در ژانر وحشت و تریلر تبدیل کردهاند.
افزودن دیدگاه